Panorama van Utrecht 1859 - 2017
In de zomer van 1859 werd een Panorama van Utrecht uitgegeven door de Wed. F. Herfkens en Zoon. Gebonden in zakformaat, à ƒ 2,25. Het werd gedrukt bij steendrukkerij P.W. van de Weijer,
toentertijd gerenommeerd vanwege talrijke zowel historische
als eigentijdse plaatwerken. De uitgave bestond uit vier aaneengeplakte, zigzag gevouwen bladen – een ‘leporello’ – van bijna 6 meter lang.
In 1987 verscheen een herdruk van dit Panorama ter gelegenheid van de opening van het Utrechtse filiaal van De Bijenkorf. Deze uitgave bevatte een schriftelijke toelichting van Tolien Wilmer, destijds conservator van Het Utrechts Archief, dat het origineel in bezit heeft. In de toelichting beschrijft zij beknopt de veranderingen sinds 1859 in het gezicht vanaf de singels. Wat in 1859 gezicht op de stad was, was in 1987 uiteraard uitzicht op de binnenstad geworden.
Als hommage aan het oorspronkelijke Panorama en om te laten zien hoezeer dat uitzicht sinds 1859 én 1987 veranderd is, maakten tekenaars van De Inktpot (Jessy Rietdijk, Niels Bongers, Albo Helm, Ronald van der Heide, Kaj van Vliet, Niels de Hoog, Joshua Peeters, Rob van Barneveld en Brigida Almeida) een nieuwe, eigentijdse versie van het panorama: het Panorama van Utrecht 1859-2017.
In deze nieuwe leporello staan de originele versie uit 1859 en de nieuwe versie uit 2017 op dezelfde maat boven elkaar. Het panorama 2017 loopt gelijk op met het panorama 1859, zodat de veranderingen in de loop van anderhalve eeuw goed te zien zijn. Tolien Wilmer schreef er wederom een beknopte toelichting bij.
Op sommige gedeelten is er weinig verschil met anderhalve eeuw geleden, op andere is de situatie haast onherkenbaar veranderd. En op één gedeelte is momenteel een (tamelijk historisch) veranderingsproces zichtbaar: het deel van de Catharijnesingel waar nog gewerkt wordt aan de vernieuwing van het Stationsgebied en de terugkeer van het water.
Tijdens de tentoonstelling De getekende stad in Het Utrechts Archief in 2017, waren beide panorama's te zien. Na afloop werd de nieuwe panoramatekening van De Inktpot opgenomen in de collectie van Het Utrechts Archief.
Panorama van Utrecht 1859-2017 is een uitgave van Stichting De Inktpot in samenwerking met Het Utrechts Archief. Het boek is voor € 12,50 te koop in de museumwinkel van Het Utrechts Archief en bij de betere boekhandel. U kunt het boek ook via het virtuele Inktpotwarenhuis aanschaffen voor € 16,75 (€ 12,50 + € 4,25 verzendkosten).
Het Panorama is sinds mei 2017 ook in supergroot formaat te zien. Rond de basis van de muziektent op het Lepelenburg zijn platen aangebracht met uitvergrotingen van de beide panorama's. Op 26 mei 2017 zijn de platen feestelijk onthuld door de tekenaars, onder toeziend oog van burgemeester van Zanen en een heleboel anderen. Aneo Mario Koning heeft foto's gemaakt. Pierre & Les Optimistes zorgden voor de muzikale omlijsting. Een soort Droste-effect: het Lepelenburg en de muziektent staan zelf ook weer afgebeeld in beide panorama's...