De dans van de gezanten

In 1713 maakte de Vrede van Utrecht een einde aan een lange oorlog waarin vrijwel alle West-Europese landen betrokken waren. De vredesverdragen kwamen tot stand na ruim een jaar van diplomatieke onderhandelingen, waarvoor de stad Utrecht als locatie was gekozen. Dat zo'n grote oorlog werd beslecht door onderhandelingen tussen alle betrokkenen was bijzonder, en wordt wel gezien als het begin van moderne internationale conflictbeheersing.

Merkwaardigerwijs is de Vrede van Utrecht in het buitenland bekender dan in Nederland. In schoolboeken wordt de Vrede van Utrecht niet of nauwelijks genoemd, terwijl deze ook in de Nederlandse geschiedenis een belangrijke rol heeft gespeeld. Misschien heeft het ermee te maken dat met de Vrede van Utrecht een einde kwam aan de politieke invloed van de Nederlanden op het wereldtoneel, en heeft men de gebeurtenis uit het collectieve geheugen verdrongen – zoals de Galliërs in het Asterix-album Het gouden schild geïrriteerd uitroepen: “niemand weet waar Alesia ligt”, de plaats waar zij door Caesar vernietigend werden verslagen.

Over de betekenis van de vredesonderhandelingen voor de stad Utrecht is al helemaal weinig algemeen bekend. Verschillende Utrechtse tekenaars verbeelden de kleine en de grote verhalen rond de vredesonderhandelingen in 1713. Een kleine stad die overspoeld wordt door buitenlandse delegaties van allerlei pluimage, die ruim een jaar een stempel drukken op het leven in de stad; de ontruiming van het stadhuis voor de onderhandelingen, festiviteiten en culturele evenementen die door de delegaties in de stad worden aangericht, het contact tussen Utrechters en ‘vreemde’ buitenlanders, de verhoudingen tussen de onderhandelaars, enzovoort. Aan de hand van plaatselijke gebeurtenissen wordt ook een beeld geschetst van nationale en internationale verwikkelingen.

Driehonderd jaar later herdacht Utrecht deze gebeurtenis met een omvangrijk cultureel en educatief – en feestelijk – programma. Zo was in Het Utrechts Archief een tentoonstelling ingericht over de invloed van de onderhandelingen op het toenmalige leven in de stad Utrecht. Over die impact gaan ook de strips in het boek De dans van de gezanten. Tekenaars van De Inktpot verbeelden wat zich 300 jaar geleden afspeelde in de stad.

De strips zijn gemaakt in opdracht van de Stichting Vrede van Utrecht en verschenen tussen juni 2012 en april 2013 op de website van de Vrede van Utrecht. De boekuitgave is mede mogelijk gemaakt door de gemeente Utrecht. Er verscheen ook een vertaling, getiteld The Dance of the Envoys.